گرد نسیان بر تنها یادگار آرسن میناسیان

گیلان مصور – مهری شیرمحمدی

سال نوی مسیحی فرا رسیده است. و دوباره در گیلان خاطره آرسن میناسیان، نیکوکار ارمنی که مسیح وار به مردم خدمت می کرد، زنده شده است.
امسال اما این یادآوری متفاوت تر است. به زودی مراحل پایانی فیلمی که بر اساس زندگینامه مردی- که بنیانگذار اولین خانه سالمندان در کشور بود به پایان می رسد- آن هم در شرایطی که تنها بازمانده آرسن میناسیان تا همین یک سال پیش در یک آسایشگاه خصوصی سالمندان در رشت به سختی زندگی را گذران می کرد. «سیران میناسیان» تا یکسال پیش در آسایشگاه سرای مریم در گمنامی می زیست.
اول بار او را در کلیسای ارامنه دیدم، در حال دعا خواندن بود. سرپا. و همراهش که از آسایشگاه آمده بود مرتب از او می خواست بخاطر وضعیت جسمانی اش بنشیند. سیران اجازه داشت هر یکشنبه برای نیایش به کلیسا بیاید.
من که در کنارش بودم اما تنها صدای ضعیفی از یک زن سالخورده را می شنیدم که می گفت: هنوز خوبم.
سخت است وقتی می فهمی آرسن دارایی برای دخترش نگذاشت تا لااقل در دوره سالمندی یادگارش که بی خانواده روزگار سپری می کند، مستغنی بزید. هزینه های نگهدای اش را یکی از دوستداران پدرش می داد. و شاید هزینه های روزهای درمانش را.

همراهش می گفت: تازه دوره درمانی اش تمام شده، فیزیوتراپی می شد. سرپا ایستادن برایش خوب نیست.
بعد از مراسم، بر سر مزار پدرش رفتیم. «آرسن میناسیان» تنها کسی است که در حیاط کلیسای خیابان سعدی در کنار خواجه آوادیس، مالک مدرسه ارامنه، خفته است. و برخلاف نوشته سنگ مزار آوادیس که به ارمنی است، نام آرسن به فارسی نیز بر سنگ مزارش حک شده است.
سیران میناسیان بر سر مزار پدر خیره به سنگ نبشته ها ایستاد، آهی از دریغ از نهادش برخاست و زیر لب نام پدر را زمزمه کرد:« نیکوکار آرسن میناسیان. تولد: ۱۲۸۵ف فوت: ۱۳۵۶)
سیران تمایلی به گفتگو نداشت، نه با من، بلکه با دیگران نیز سرد بود. و در میان احوال پرسی دوستان و آشنایان، بیش از آنکه حرفی بزند، با لرزش صدایش سری تکان می داد.
بعد از آن دیدار هر وقت خواستم به آسایشگاه سرای مریم بروم، مسئول آسایشگاه می گفت شرایطش طوری نیست که بتواند کسی را ببیند خودش هم تمایل به دیدار ندارد.
سال نو که فرا رسید تصمیم گرفتم برای تبریک عید به دیدنش بروم، اما او رفته بود، گفتند به میهمانی، نزد دختر عمه اش در تهران. او هیچگاه به رشت برنگشت. شاید سیران که در اثنای ۸۰سالگی دچار آلزایمر شده بود، زادگاهش را هم فراموش کرده است.

سیران میناسیان در کلیسای ارامنه رشت. تاریخ عکس: ۹شهریور ۱۳۹۵